Cili është burimi i ndjenjave të mira te njeriu që i mundëson të arrijnë të vërtetën?
Njeriu nuk mund ta dijë se çfarë është më mirë për të pasi nuk mund ta njohë të ardhmen. Ai mund të marrë një vendim duke u konsultuar me njerëz që kanë njohuri të mjaftueshme në lidhje me çështjen dhe të cilët kanë takva(devotshmëri). Për më tepër, ndjenja e vetëdijes tek njeriu e çon atë drejt së vërtetës.
Shpirti ka dy tipare ose fuqi kryesore:
- Mendja: Mendja është një fuqi që është e pranishme në shpirt; i drejton të gjitha aktivitetet e vetëdijshme. Aspekti mendor i shpirtit është ai që mendon dhe e njeh, kupton aspektet udhëzuese të provave, fiton informacion, e di që është ai që kupton me mendim dhe mirëkuptim, kujton, bën gjykime duke klasifikuar informacione, dëshiron dhe vendos.
- Ndërgjegjja: Quhet edhe syri i zemrës, ose largpamësi ose vetëm zemra. Është ndjenja e drejtësisë dhe mëshirës që Allahu e ka vendosur në shpirt, dhe është një motiv i dhënë nga Allahu.
Ashtë një aftësi dhe fuqi natyrore e shpirtit që e dallon të mirën nga e keqja. Ёshtë orientimi dhe përkushtimi i shpirtit drejt së vërtetës dhe mirësisë, dhe është një lloj shikimi i së vërtetës; është urrejtja ndaj veprave të këqija dhe të këqija. Ёshtë burimi i ndjenjave të thella si mëshira, të vjen keq kur ndeshemi me padrejtësi dhe vepra të këqija, duke u gëzuar kur përballen me vepra të mira; është një aspekt i shpirtit që quhet ndërgjegje.
Profeti (a.s) deklaroi se ndërgjegjja do të shqetësohej nga veprat e këqija dhe mëkatet si më poshtë:
“Al-Birru (veprat e mira dhe adhurimi) është etikë e lartë; al-ithmu (gjynahet dhe veprat e këqija) është ajo që ju shkakton dhimbje ndërgjegjes, çfarë ju shqetëson dhe ju turbullon dhe atë që nuk doni që të tjerët ta dinë.” (Sahihu’l-Muslim bi Sharhi’n Nawawi, Kapitulli 16, 111; Bejrut, 1972/1392).
Trupi ka nevojë për ujë dhe ushqim në mënyrë që të mos kapë sëmundje, të mbijetojë dhe të mos vdesë; në mënyrë të ngjashme, ndërgjegjja ka nevojë për besim në Allahun, profetët e Tij dhe Ditën e Gjykimit në mënyrë që të mbetet i paprekur dhe të mos vdesë. Për më tepër, është e domosdoshme që ndërgjegjja të mbahet larg imoralitetit dhe veprave të këqija, në mënyrë që të ruhet pastërtia dhe dëlirësia e saj. Ndërgjegjja është bërë të njohë të vërtetën dhe mirësinë duke e pajisur atë dhe forcuar me besim dhe duke adhuruar Allahun, duke ushtruar vetveten dhe përvojën e saj të thellë. Besimet e gabuara, traditat dhe zakonet e këqija, mjedisi i keq dhe mëkatet ndikojnë në ndërgjegje në një mënyrë negative. Një shpirt i ngurtësuar dhe i ndryshkur që nuk është stërvitur përmes veprave dhe virtyteve të mira dhe një ndërgjegje elastike dhe e verbër nuk do të njohë të vërtetën dhe mirësinë dhe ata nuk do të ndiejnë një dhimbje të thellë. Anestetikët dhe dehësit largojnë ndjenjat e shqisave; në mënyrë të ngjashme, të mësuarit me vepra të këqija duke lënë pas dore ndërgjegjen dhe të rebelohen kundër saj duke kundërshtuar prirjet dhe gjykimet e saj do të dobësojnë dhe do të vrasin gradualisht ndërgjegjen. Vargu vijues e tregon atë:
“E, nuk është ashtu! Por, veprat e tyre (të këqia) i kanë ndryshkur zemrat e tyre (i kanë nxirë).”
Engjëjt do të ndihmojnë në ndërgjegjen e një personi që beson në Allahun dhe të vërtetën duke sugjeruar gjëra të mira dhe duke frymëzuar shpirtin e tij. Profeti (a.s) deklaroi si vijon:
“Disa gjëra shfaqen në zemrën e njeriut për shkak të djallit dhe engjëjve. Ajo që sugjeron djalli është e keqe dhe mohimi i së vërtetës. Ajo që sugjerojnë engjëjt është mirësia, veprat e mira dhe dëshmimi i së vërtetës. Ata që gjejnë disa gjëra të mira në zemrat e tyre duhet ta dinë që vijnë nga All-llahu; prandaj, ata duhet ta lavdërojnë Allahun. Ata që gjejnë disa gjëra të këqija në zemrat e tyre, duhet të strehohen tek Allahu nga djalli. ” (Mansur Ali Nafis, at-Taj, IV, 69, Ist. 1382).
Allahu deklaroi si vijon:
“Me të vërtetë, djalli nuk ka kurrfarë pushteti ndaj atyre që besojnë dhe (të cilët) mbështeten te Zoti i tyre.” (An-Nahl, 16/99).
Ёshtë e nevojshme të besoni në All-llahun i cili është al-Alim (i dijshëm i të gjithëve), al-Hakim (i mençuri i përsosur), al-Kadir (i gjithëfuqishmi) dhe al-Kajum (i Vetmi ekzistues), në Profetin e Tij dhe Ditën e Gjykimit në mënyrë që të kënaqin shpirtin, ta qetësojnë atë dhe ta mbrojnë atë nga krizat. Një shpirt që nuk kthehet drejt një jete të përjetshme dhe që nuk beson nuk mund të arrijë lumturi të vërtetë.
Besimi është zëri i ndërgjegjes, qetësuesi i telasheve të zemrës, ilaçi për pikëllimet, mbushësi i boshllëqeve në ndërgjegje me të vërtetën, dhe ai që thërret mendjen dhe vetëdijen drejt së vërtetës.
Ndërgjegjja, e cila është një pronë e shpirtit njerëzor, njeh të vërtetën dhe të gabuarë, të mirën dhe të keqen dhe bën dallimin midis tyre. Ndihet i lumtur dhe i qetë kur sheh vepra të mira. Ndihet i shqetësuar dhe mërzitur nga veprat e këqija; ndjehet i shqetësuar për shkak të mosbesimit dhe humbet plotësisht.
EN source: https://questionsonislam.com/question/what-source-good-feelings-man-enables-him-reach-truth