Nëse prindërit e dikujt janë mëkatarë, si mund t’u bindet ai person? Cilat janë kufijtë e bindjes ndaj prindërve?

I dashur vëlla/motër,

Transmeton Esma bint Ebi Bekri:

“Nëna ime, e cila atëherë ishte ende politeiste, erdhi në shtëpinë time, e pyeta Profetin (a.s.) se si duhet të sillesha me të:

“Mamaja ime ka ardhur në shtëpinë time dhe dëshiron të flasë me mua. A duhet ta trajtoj mirë atë?’ Profeti (a.s) ka thënë:

‘Po. Tregoni respekt ndaj saj.”

 [Buhari, Hiba 28, Adab 8; Muslim, Zekah 50 (1003); Ebu Davud, Zekah, 34 (1668)]

Ka diskutime për nënën e Asmasë të përmendur në hadith. Ajo që ka rëndësi për ne është dekreti që shpreh hadithi. Nga hadithi kuptohet se është e nevojshme të përmbushim detyrat tona dhe të tregojmë respekt ndaj prindërve tanë edhe nëse ata janë jobesimtarë. Dekreti se është vaxhib dhënia e nafakave (parave të ushqimit) për prindërit edhe nëse ata janë jobesimtarë është nxjerrë nga ky hadith.

Rëndësia e çështjes për të treguar respekt ndaj prindërve dhe për t’u dhënë atyre të holla, edhe nëse ata janë jobesimtarë, kuptohet nga fakti se shpallja u dërgua pas hadithit të përmendur më lart dhe çështja u përcaktua nga Kurani:

“Allahu nuk ju ndalon të silleni mirë dhe drejtë me ata që nuk ju luftojnë për besim dhe nuk ju dëbojnë nga shtëpitë tuaja, sepse Allahu i do ata që janë të drejtë”. (el-Mumtehina, 60/8)

Vargu i mëposhtëm është më i qartë në lidhje me respektin ndaj prindërve:

“Por nëse ata përpiqen të më bashkojnë në adhurim gjëra për të cilat ti nuk di, mos u bind atyre; megjithatë shoqëroj ata në këtë jetë me drejtësi (dhe konsideratë) dhe ndiqni rrugën e atyre që kthehen tek unë (me dashuri)”. (Lukman, 31/15)

Sipas atyre shpjegimeve, kuptohet drejtpërdrejtë se është e nevojshme të tregohet respekt ndaj prindërve muslimanë sado mëkatarë të jenë ata.

Të bindesh është një gjë dhe të rebelosh është tjetër. Ne jemi të urdhëruar që patjetër t’u bindemi prindërve tanë, përveç nëse bëhet fjalë për rebelimin kundër Allahut. Pastaj, është e nevojshme të përmbushen të gjitha urdhërat e tyre që nuk janë në kundërshtim me urdhërat e Allahut. Kërkesa e tyre që është në kundërshtim me urdhërat e Allahut nuk mund të përmbushet; megjithatë, është e nevojshme të mos rebelohet kundër tyre. Këto kërkesa nuk duhet të plotësohen; është më mirë të heshtni dhe të vazhdoni të tregoni respekt ndaj tyre.

Është Allahu që i ndryshon zemrat. Është e nevojshme të gjesh strehë tek Ai. Dashuria dhe respekti i treguar ndaj prindërve nga fëmijët mund t’i zbusë zemrat e prindërve. Qëllimi duhet të jetë fitimi i zemrave të tyre.

Feja jonë i konsideron hallat dhe dajallarët si nëna dhe baballarë. Prandaj, respekti i treguar ndaj tyre konsiderohet si respekt i treguar ndaj prindërve. Kërkesat e tyre haram nuk mund të plotësohen por është e nevojshme të tregohet respekt ndaj tyre dhe t’i vizitoni.

Për sa u përket të afërmve të tjerë, nuk është e udhës të ndaloni vizitën ndaj tyre. Në vend që të ndaloni së vizituari, është e nevojshme të përpiqeni t’u tregoni rrugën e drejtë edhe nëse janë mëkatarë.

Çdokush mund të sillet si vëlla kur një person ka një jetë të mirë dhe të lehtë. Ajo që ka rëndësi është të silleni si vëlla kur njeriu ka kohë të vështira dhe të mos e lini atë person vetëm me veprat dhe mëkatet e këqija. Kjo është miqësia dhe vëllazëria e vërtetë.

Është detyrë e jona që të përpiqemi t’i plotësojmë veprat e munguara të të afërmve tanë që bëjnë disa gabime dhe që kanë disa besime të gabuara në aspektin e jetës islame dhe t’u prezantojmë të vërtetën.

Këshilla e Allahut të Madhëruar për Profetin (a.s) është e qartë:

“Dhe këshilloji të afërmit e tu më të afërt.” (esh-Shuara, 26/214)

A nuk vlen kjo këshillë hyjnore për të gjithë ne?