Pse ka konflikte midis feve edhe pse ata besojnë në të njëjtin Allah?
Të gjithë profetët, nga Hazreti Ademi te profeti ynë Hazreti Muhamedi a.s.a.v.s, u përcollën njerëzve fenë e vërtetë. Bazat e besimit, të cilat janë bazat e fesë, mbetën gjithmonë të njëjtat. Sidoqoftë, disa dekrete në lidhje me adhurimin dhe punët e kësaj bote, atë që ne e quajmë sheriat, ndryshuan në varësi të kërkesave të kohës dhe nevojave të njerëzve nga Hazreti Ademi në Hazreti Muhamed. Zoti i Madhërishëm dërgoi një sheriat të ndryshëm për secilin bashkësi (ummet) duke marrë parasysh stilin e jetës dhe interesat e njerëzve të çdo epoke. Më poshtë thuhet në vargun 48 të Kapitullit al-Maeda në lidhje me këtë çështje: “Ne për të gjithë ju kemi bërë ligj një rrugë të qartë.”
Fetë qiellore janë në një pajtueshmëri unanime në lidhje me besimet/parimet themelore të besimit, vlerat etike universale dhe vetëdijen e adhurimit vetëm të një Perëndie. Ka dallime në degët dhe detajet e fesë. Dallimet ndodhin për shkak të kushteve të ndryshme të kohërave dhe vendeve. Prandaj, nganjëherë sheriati(ligje) të ndryshëm vinin në kohë(epoka) të ndryshme dhe nganjëherë profetë të ndryshëm dhe sheriat të ndryshëm dhe disa rregullime të reja në lidhje me detajet vinin në rajone të ndryshme të së njëjtës moshë.
Dihet që fe të ndryshme me mesazhe dhe mrekulli të ndryshme u dërgoheshin komuniteteve që kishin sjellje të ndryshme të gabuara kulturore. Fakti që Hazreti Musa (Moisiu) erdhi në Egjipt, vend i cili ishte bërë skllav i iluzioneve të magjistarëve, me të njëjtin lloj mrekullie, fakti që Hazreti Isa (Jezusi) erdhi me mrekulli në lidhje me mjekësinë në një periudhë kur ilaçi ishte i zakonshëm dhe njerëzit kishin besim të pakushtëzuar tek mjekët dhe fakti që Hazreti Muhamed (a.s.) erdhi me Kuranin, një vepër unike arti dhe i sfidoi të gjithë në një periudhë kur poetët dhe poezitë konsideroheshin si perëndi të letërsisë nga arabët e xhahilijetit janë dokumente historike dhe të gjalla që tregojnë marrëdhënien e strukturës kulturore dhe shoqërore të mjedisit me fenë.
Fetë, veçanërisht feja Islame, vendos kufijtë midis hallallit (të lejuarës) dhe haramit (të ndaluarës), përcakton kushtet për të parandaluar mashtrimet, fitimet e padrejta dhe mashtrimet në lidhje me ekonominë; ndërsa detajet e mbetura lihen varësisht prej kushteve të jetës dhe zakoneve të rajoneve. Nga kjo pikëpamje, mund të shihet se në fetë, veçanërisht në Islam, feja e fundit, kushtet ekonomike si tregtia, artet dhe zanatet, bujqësia u vendosën në formula fleksibël që mund të përdoren në çdo epokë.
Asnjë nga librat hyjnorë që ishin dërguar para Kuranit dhe kopjet e të cilëve janë të pranishëm sot nuk janë kopjet origjinale të librave hyjnorë që Allahu u dërgoi profetëve të Tij. Me kalimin e kohës, kopjet origjinale u humbën dhe ato u rishkruan nga njerëzit. Prandaj, disa besime dhe bestytni të gabuara u përfshinë në to. Për shembull, është një e vërtetë e njohur historike se Dhjata e Vjetër (Tevrati) nuk mund të ruhej nga Hebrenjtë, të cilët jetuan si skllevër dhe në mërgim për një kohë të gjatë pas Hazreti Musait(Moisiut) dhe që humbën besimin e tyre për një kohë dhe u bënë idhujtarë; dihet gjithashtu se kopja e Dhjatës së Vjetër që është e pranishme sot ishte e njohur nga disa klerikë shumë vite pas Hazreti Musait dhe u pranua si një libër fetar sikur të ishte Dhiata e Vjetër origjinale. Është e qartë se një libër që doli pas një periudhe kaq të gjatë dhe të ndërlikuar nuk mund të jetë i njëjti libër me atë që i dërgohet Hazret Musait. Prandaj, në to ka disa atribuime dhe shpifje që nuk i takojnë profetëve; ka edhe disa dekrete që janë në kundërshtim me frymën e fesë së unitetit.
Psalmet që iu dërguan Hazret Davidit (Dawud) i’u nënshtruan të njëjti proces si Dhiata e Vjetër.
Sa për Dhjatën e Re (Ungjillin), Hazreti Isa(Jezusi) nuk i diktoi zbulesat që atij i vinin. Ai u bë profet kur ishte 30 vjeç dhe detyra e tij e profetësisë përfundoi kur ishte 33 vjeç. Ai udhëtoi nga një fshat në tjetrin, një qytet në tjetrin në mënyrë që t’u tregonte njerëzve rrugën e vërtetë në një kohë shumë të shkurtër, tre vjet. Gjatë periudhës së tij të fundit, ai gjithmonë gjurmohej dhe ndiqej nga administratorët Romakë për shkak të provokimit të hebrenjve. Prandaj, ai nuk mund të gjente asnjë kohë ose mundësi për të diktuar Dhjatën e Re. Në fakt, librat e Dhjatës së Re që janë të pranishme sot quhen me emrat e shkrimtarëve të tyre (përpiluesit) dhe ato duken si libra të biografisë që përfshijnë ligjeratat, predikimet dhe bisedat e Hazreti Isait(Jezusit) me apostujt e tij. Përveç kësaj, shkrimtarët nuk janë besimtarët e parë, apostujt e parë të Hazret Jezusit, por ata që dëgjuan ato fjalë hyjnore nga ata që ishin afër Hazreti Isait.
Ekzistojnë disa ndryshime në Dhjatën e Re aktuale për sa i përket stilit të rrëfimit dhe përmbajtjes. Në fakt, ata libra u vërtetuan me vendimin e një këshilli shpirtëror që u mblodh në Nikea në vitin 325 pas Krishtit. Ai këshill shqyrtoi qindra Dhjata të Reja dhe miratoi katër Dhjatat e Re që janë në dispozicion sot për të cilët ata menduan se kishin karaktere hyjnore dhe shkatërruan të tjerët duke i djegur me marrëveshjen e 318 anëtarëve.
Siç shihet, parimi se Hazreti Isa është biri i Allahut (Allahu na ruajtë) u pranua shumë vite pas Hazreti Jezusit si rezultat i vendimit të një këshilli. Disa kisha të krishtera nuk e pranuan atë vendim. Prandaj, është e pamundur të thuhet se 4 Ungjijtë aktualë sot janë të njëjtë me Ungjillin origjinal që iu dërgua Hazret Jezusit.
Meqenëse librat hyjnorë përveç Kuranit ishin falsifikuar, si mund të besojmë në to?
Ne myslimanët besojmë se Hazret Musait, Davudit dhe Isait(Jezusit) u janë dërguar librat hyjnorë të quajtur Dhjata e Vjetër (Tevrati), Psalmet (Zeburi) dhe Dhjata e Re (Ungjilli) dhe se ata libra nuk përmbajnë ndonjë dekret në kundërshtim me fenë e vërtetë të unitetit. Sidoqoftë, ata libra nuk mund të ruheshin dhe origjinalët e tyre humbën.
Ne nuk mund të themi se librat që kanë çifutët dhe të krishterët nuk përmbajnë ndonjë zbulesë që u është dërguar atyre profetëve. Sidoqoftë, është një realitet që besimet e gabuara dhe bestytnitë u përfshinë në to. Prandaj, duhet të jemi të kujdesshëm ndaj tyre. Ne pranojmë që dekretet që janë në përputhje me Kuranin bazohen në zbulesë. Ne e shohim të mundshme që dekretet që janë në kundërshtim me Kuranin janë përfshirë në ato libra më vonë. Ne nuk themi asgjë për dekretet që nuk janë në përputhje ose nuk janë në kundërshtim me Kur’anin. Ne as nuk i pranojmë dhe as nuk i refuzojmë. Ato mund të bazohen po ashtu në zbulesë ose anasjelltas.
Ebu Hurejra (Allahu qoftë i kënaqur me të) tha si vijon në lidhje me këtë çështje: «Njerëzit e Librit lexuan Tevratin në gjuhën hebraike dhe e interpretuan atë në arabisht për myslimanët. I Dërguari i Allahut (a.s.) u tha sahabëve të tij në lidhje me çështjen:
“Ju nuk duhet as të miratoni dhe as të kundërshtoni fjalët e Njerëzve të Librit. Sidoqoftë, thoni si vijon: Ju (besimtarë) thuani: “Ne i besuam All-llahut, atë që na u shpall neve, atë që iu shpall Ibrahimit, Ismailit, Is’hakut, Jakubit dhe pasardhësve (të Jakubit që ishin të ndarë në dymbëdhjetë fise), atë që i është dhënë Musait, Isait dhe atë që iu është dhënë nga Zoti i tyre pejgamberëve, ne nuk bëjmë dallim në asnjërin prej tyre dhe ne vetëm atij i jemi bindur”.‘ (El-Bekara, 136) “.
EN source: https://questionsonislam.com/question/why-there-are-conflicts-between-religions-although-they-believe-same-allah
