A mund të konsiderohen namazet vullnetare (nafile) si namaze farze në ahiret nëse namazet farze të dikujt nuk janë të plota?

I dashur vëlla/motër,

Është farz falja e namazit farz të lënë. Prandaj, është e nevojshme të kryhen të gjitha namazet e humbura në këtë botë. Përndryshe, ne do të mbajmë përgjegjësi në ahiret.

Po, Allahu është Ghafur (Falës) dhe Rahim (Mëshirues). Ai i fal mëkatet tona nëse dëshiron. Megjithatë, është e gabuar të anashkalosh namazin duke u mbështetur në këtë. Allahu e di kur përpiqemi të falim namazin e humbur. Prandaj, njeriu që nuk e ka falur namazin për dhjetë vjet, duhet të ketë nijet për t’i falur ato namaze. Mirëpo, nëse ai vdes para se të mbarojë ato lutje, mëshira dhe falja e Allahut do të jenë të dukshme te ky person. Siç kuptohet nga transmetimet që vijnë nga dijetarët islamë, Allahu do t’ua pranojë namazet sunet të atyre njerëzve për namazet farze të lënë.

Hadithi i përmendur në pyetje është transmetuar në të gjithë librat Kutub es-Sittah, përveç Buhariut dhe Muslimit, në Musnedin e Ahmed b. Hanbeli, Suneni i Darimit dhe Mustadraku i Hakimit, kanë fjalë dhe zinxhirë transmetuesish pjesërisht të ndryshme. Kuptimi i hadithit është si vijon:

“Gjëja e parë që do t’i jepet myslimanit në Ditën e Gjykimit është namazet. Nëse i ka kryer plotësisht në botë, nuk do të ketë asnjë problem për të. Përndryshe, engjëjve do t’u drejtohen kështu: “Shiko nëse ka namazet zëvendësuese.’ Nëse i ka namazet nafile, farzet e tij i plotësohen prej tyre, pastaj e njëjta gjë bëhet edhe për farzet e tjera”. (1)

Siç shihet, në hadith thuhet se namazet farze që mungojnë do të plotësohen me namazet vullnetare. Dijetarët që shpjegojnë hadithet thonë se është e mundur të kuptohet hadithi si “namazet e humbura të plotësohen me namazet vullnetare”, që kuptohet nga kuptimi i dukshëm i hadithit dhe “pjesët e munguara të namazeve farze të kryera si adab, suneti, khushu, dua dhe dhikri të plotësohen me namazet vullnetare”.

Në shpjegimin e Tirmidhiut të quajtur “Arizatu’l-Ahwazi”, Ebu Bekr Ibnu’l-Arabi thotë: “Sipas mendimit tim, mundësia e faljes së farzeve të plotësohet me namazet zëvendësuese është e fortë sepse thuhet më vonë në hadith se e njëjta gjë bëhet edhe për veprat e tjera farze.”(2) Do të jetë gabim të mos falen namazet e humbura ose të anashkalohen namazet duke vepruar sipas këtij hadithi. Në fakt, Allahu i di qëllimet e njerëzve dhe i trajton ata në përputhje me rrethanat.

Fusnotat:

• Ebu Davud, es-Sunen, 1/200 (Salat, 145, Nr: 8(i4), Kajro, 1371/1952; Tirmidhi el-Xhamiu’s-Sahih, 2/270 (Salat, 188, nr: 413) , Kajro, 1356/ 1937; Nesai, es-Sunen, 1/232 (Salat, 9) Kajro 1312; Ibn Maxhe, es- Sunen, 1/458 (Ikame, 202, Nr: 1425), Kajro, 13272/1 Darimi, es- Sunen, 1/313, (Salat, 91) Egjipt, 1349; Hakim, el-Mustadrak, 1/394 (Nr:966), Bejrut, 1411/1990. (2) 2/207, Kajro (Matbaatu). ‘1-Misriyya), 1350/1951; Azimabadi, Awnu’l-Mabud, 2/116, Delhi, 1322; Saharanfuri, Bazlul-Mexhhud, 5/136; Mahmud Muhamed es-Subki, el-Manhalu’l-Az l-Mevrud, 5/311, Egjipt, 1394; Sujuti, Zahru’r-Ruba ala’l-Muxhteba, 1/233 (me Sunen Nesai); Hashiyatu’s-Sindi ala Sharhi’n-Nasai lis’s-Suyuti, 1/232 -233 (me Sunen Nasai); Baghawi, Sharhu’s-Sunna, 4/159, Damask 1390-1400/1970-1980; Haydar Hatiboğlu, Sunen Ibn Majah Përkthimi dhe Shpjegimi, 4/248. Ist., 1983.