Si duhet kuptuar deklarata "Allahu të rriti ty (paraardhësin tënd Ademin) nga toka si bimë" në ajetin 17 në kapitullin Nuh?

Pyetje: “Dhe All-llahu u shpiku juve prej tokës si bimë.” Si duhet ta kuptojmë deklaratën e përmendur më lart në ajetin 17 të kapitullit Nuh?[1]

Përgjigje:  وَاللَّهُ أَنبَتَكُم مِّنَ الْأَرْضِ نَبَاتًا ” Dhe All-llahu u shpiku juve prej tokës si bimë” (Nuh, 17). Për ajetin e mësipërm u bënë interpretime evolucioniste. Fjala nabat, e cila është një objekt në ajet, është një emër që përdoret për një paskajore në kuptimin e inbatit siç thotë Kurtubi, d.m.th., përdoret për të forcuar foljen anbata-rrita (krijoi) por meqë fjala nabat do të thotë bimë, u përkthye si bimë dhe pozicioni i saj në fjali mendohej të ishte ndajfolje; prandaj në shumë përkthime të Kuranit përkthehej si vijon: “Allahu iu rriti nga toka si bimë”.

Mirëpo, ajo që nënkuptohet në ajet është krijimi i Hz. Ademit nga toka në një mënyrë të bukur. D.m.th., krijimi shprehet me një fjalë të ngjashme (anbata). Fjala nabatan në fund të ajetit përdoret në vend të inbatit në kuptimin (rritje-krijim) është objekti i fjalisë. Pra, kuptimi i thënies është “Allahu të krijoi ty (babain tënd Ademin) duke të krijuar nga toka”. Kjo fjalë interpretohet si ndërtim në librat e tefsirit. Për shembull, Tabari e interpreton atë si më poshtë:

“Allahu iu ndërtoi duke iu krijuar nga dheu i tokës”.

Kurtubiu shprehet në vijim:

“Fjala nabatan në ajet është një paskajore e ndryshme nga paskajorja kryesore, sepse paskajorja kryesore e foljes “anbata” është “inbat””. Kështu, emri (nabat) u përdor në vend të paskajores (inbat). Razi shprehet si më poshtë:

“Në ajet në vend të أنبتكم إنباتاً është përdorur أنبتكم نباتاً. Çështja këtu është se “inbat” është cilësi e Allahut dhe nuk mund të vëzhgohet.

Kur ajeti menjëherë pas tij ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيهَا وَيُخْرِجُكُمْ إِخْرَاجًا ” Pastaj iu kthen në të, pa dyshim iu nxjerr sërish.” është parë, kuptimi i ajetit do të kuptohet më mirë. Sepse, ekzistenca dhe fuqia e Allahut shprehet në ajet si dhe fakti se ringjallja është kaq e lehtë për Allahun. Ajeti thotë se Allahu, i cili iu krijoi një herë, mund t’iu krijojë përsëri nga toka pasi të vdisni dhe të përzieni me dhe. Ai padyshim ka fuqi për ta bërë atë.

Fjala inbat (rritje/krijim nga toka) përdoret për ta bërë atë krahasim të kuptohet në mendje. Një varg i ngjashëm me atë është si vijon: مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى

“Prej asaj (tokës) Ne u krijuam ju, e juve do t’iu kthejmë përsëri në të, e prej saj do t’iu nxjerrim edhe një herë.” (Ta-Ha 55)

Siç shihet, dallimi në mes të këtij ajeti dhe ajetit 17 të kapitullit Nuh është se fjala anbata përdoret në njërën prej tyre dhe khalakna në tjetrën. Të dy ajetet u zbritën bazuar në të njëjtin qëllim.

Fjala nabat e përdorur në vargun e mëposhtëm për të shprehur bukurinë e Hz. Merjem (Maria) nuk është në kuptimin e bimës dhe është e qartë se përdoret në kuptimin e rritjes/krijimit:

“ e rriti me një edukatë të mirë e të plotë” (Ali Imran 37) (Sepse, është e qartë se Hz. Merjemja nuk është krijuar dhe rritur si bimë dhe se ajo nuk është shndërruar nga bimë në qenie njerëzore). E njëjta gjë vlen edhe për ajetin 17 të kapitullit Nuh. Për ta përmbledhur, folja “anbata” është një fjalë e përdorur në kuptimin e krijimit.

Burimi:

https://questionsonislam.com/question/how-should-statement-allah-grew-you-your-ancestor-adam-earth-plants-verse-17-chapter-nuh-be

[1] From Veysel Güllüce’s article “Evrimci Görüşün Kur’ân Meâllerindeki İzdüşümleri ”in print. (Âdem Dursun, ÂdemTatlı, Ercan Kaya, İdris Görmez, Nihat Yatkın, Orhan Erdoğan, Ömer İrfan Küfrevioğlu,Veysel Güllüce. İslamiyetin DilindenYaratılış. Atatürk ÜniversitesiYayını, 2019, p. 47).