Cilat janë gjërat e dobishme që duhen bërë pas njeriut të vdekur?

Gjëja më e bukur që duhet të bëjmë pas vdekjes së të afërmve dhe të të dashurve të vdekur, është të lutemi për ta, t’i përgjërohemi Allahut që t’i falë dhe të japim sadaka me sa kemi mundësi.

Janë shumë hadithe mbi pendesën në emër të personit të vdekur dhe lutjen që llogaridhënia në varr t’i kalojë e lehtë.[3] Veç kësaj, në ajetin në vijim është theksuar rëndësia e lutjes dhe pendesës pas njerëzve të vdekur: “Zoti ynë bujar, falna ne dhe vëllezërit tanë besimtarë para nesh! Dhe mos na lër në zemër asnjë urrejtje ndaj besimtarëve! Dhe na e prano lutjen, o Zoti ynë se Ti je mëshirues i madh!” (Hashr, 59/10)

Pasi përfundonte varrimi i të vdekurit, Profeti paqja qoftë mbi të qëndronte pranë varrit dhe thoshte: “Kërkoni falje (nga Allahu) për vëllain dhe lutuni për të që të mbahet i fortë gjatë hetimit me të cilin do të përballet, sepse tani ai do të merret në pyetje!”[4]

Siç u pa, Profeti ka këshilluar që pasi të varroset i vdekuri, t’i shkohet në ndihmë me lutje dhe pendesë, të bëhen lutje që ta përballojë hetimin me qëndresë. Për personat që kanë ndërruar jetë, duhen bërë lutje dhe duhet dhënë sadaka. Në lidhje me këtë specifikë, i Dërguari i Allahut paqja qoftë mbi të ka thënë kështu: “Halli i të vdekurit në varr është si i njeriut të rënë në det që thërret për ndihmë. Ashtu si njeriu që është duke u mbytur, i cili pret dikë që ta shpëtojë, edhe i vdekuri pret një lutje prej të atit, nënës, vëllezërve e shokëve. Dhe, kur t’i vijë lutja, aq shumë që gëzohet, saqë gëzimi i tij nuk mund të krahasohet me gëzimin e njeriut që i është falur tërë bota! Allahu i Lartë, me pretekstin e lutjeve të të gjallëve, u jep të vdekurve mëshirë sa malet. Prandaj, dhurata e të gjallëve për të vdekurit janë lutjet dhe pendesat në emër të tyre!”[5]

Allahut i duhet lutur dhe përgjëruar siç luten lypsarët. Ka shumë rëndësi që lutja të bëhet në emër. Të lutesh për dikë duke ia përmendur emrin, është sikur t’ia postosh lutjen në adresën e tij personale. Veç kësaj, është një qëndrim i sunive që s’duhet lënë pas dore. Është një veprim me vlerë që, duke dhënë sadaka në emër të njeriut të dashur, të vëmë si synim edhe të gjithë meshkujt dhe femrat besimtarë e besimtare.[6] Mëshira e Allahut është e gjerë. Ajo arrin tek të gjithë, ashtu siç arrin në të njëjtin çast në miliarda pika marrëse zëri radiofonik ose figura televizive. Edhe lutjet dhe mirësitë, me lejen e Allahut, arrijnë te shumë njerëz!

Ngushëllimi

Është xhaiz që për të pranuar ngushëllimet, familja e të vdekurit mund të rrijë në shtëpi tri ditë me radhë. Megjithëkëtë, është më mirë që të mos rrinë. Është mustehab që pas varrosjes së të vdekurit, ngushëllimi të vazhdojë gjer në tri ditë vetëm me një vizitë. Po qe se personi që do të presë ngushëllimet nuk ndodhet aty ose ndodhet larg, ngushëllimi mund të bëhet edhe pas tri ditësh.

Ngushëllimi te varri ose para derës së të vdekurit është parë një sajim jo i qëlluar dhe mekruh. Edhe përsëritja e ngushëllimit (një ditë ose kohë tjetër më pas) është mekruh.Ngushëllimi është thënia, të afërmve të të vdekurit, e fjalëve qetësuese e ngushëlluese dhe shfaqja e ndjenjave të pjesëmarrjes në dhimbjen e tyre. Në ngushëllim thuhen shprehje të tilla, si “Kryeshëndoshë“, “Allahu ju dhëntë durim dhe shpërblim“, “Allahu u dhëntë jetë të gjatë të tjerëve“, etj. Kurse personat që kanë pësuar fatkeqësi, duhet të shfaqin nënshtrimin e tyre ndaj Allahut duke thënë: “Ne të Allahut jemi dhe te Ai do të kthehemi!”

Marre nga: http://islami.al/ilmihali/namazi-i-te-vdekurit/