A mund ta shpjegoni si janë ndryshuar Tevrati dhe Ungjilli? Çfarë do të thotë shtrembërim?
Shtrembërimi, fjalë për fjalë do të thotë të ndryshosh vendin e shkronjave ose të ndryshosh një shkronjë në një fjalë, ose të ndryshosh kuptimin e një thënie. Më saktësisht, të ndryshosh çfarëdo fjale në Shkrimet Hyjnore me qëllim.
Sipas Fesë së Islamit, ekzistojnë disa lloje shtrembërimesh:
- Të keqkuptoni disa shkronja të një fjale dhe kështu t’i jepni një kuptim tjetër
- Të keqinterpretoni një hadith ose ajet kuranor
- Të bëni ndryshime në tekstet e Kuranit dhe Haditheve me vetëdije dhe kështu të bëni shtesa të rreme në to.
Shtrembërimi, që do të thotë prishja dhe ndryshimi i thelbit të një shkrimi hyjnor, është përdorur në Letërsinë Islame për t’iu referuar ndryshimeve që pësuan Tevrati dhe Ungjilli dhe dëmtimi i thelbit të tyre. Studimet e kryera kanë treguar që ka shumë deklarata dhe pjesë në Tevrat që mund të pranohen si Fjalë të Allahut. Por Rabinjët, ‘orakujt’ dhe interpretuesit hebrenjë shtuan fjalë, tregime, predikime dhe këshilla hebrenje për ato deklarata dhe pjesë të limituara që kanë cilësinë e të qenit tekst Hyjnor. Prandaj, është jashtëzakonisht e vështirë të gërmosh tekstin origjinal duke hequr shtesat.
Profeti Musa donte që bijtë e Izraelit t’u binden urdhrave të dhëna prej tij, t’u mësojnë urdhrat dhe ndalesat e Allahut brezave të ardhshëm, t’i përmendin ata qoftë në shtëpi, në rrugë, në secilën ulje dhe ngritje dhe të mbrojnë mirë Tevratin; kështu ai morri betim nga ata. Sidoqoftë, ata as e morën seriozisht atë këshillë të sinqertë të Musait a.s, dhe as nuk e bënë detyrën e tyre për të mbrojtur Tevratin dhe për t’ia kaluar atë brezave të ardhshëm. Që në fillim, bijtë e Izraelit i kushtuan shumë pak vëmendje Fjalës së Allahut, Tevratit. Shtatëqind vjet pas Profetit Musa, Kryerabiu i tempullit Solomon në Jeruzalem dhe mbreti i kohës ishin pothuajse në padijeni nëse atyre u kishte dhënë një libër me emrin Tevrat nga Allahu.
Faji më i madh i funksionarëve fetarë hebrenj për përcjelljen e Tevratit tek brezat e ardhshëm në mënyrë të paprekur është se ata e morën atë në pronësinë e tyre për të lexuar atë. Prandaj, Tevrati nuk mund të fitonte cilësinë e të lexuarit dhe të njohurit nga Komuniteti Hebre dhe ata jetuan të shkëputur nga ajo Fjalë e Allahut. Më pas, kur praktikat e bazuara në inovacione të rreme dhe injorancë u shfaqën midis hebrenjëve, funksionarët fetarë filluan për të luftuar risitë dhe injorancën nga njëra anë; dhe nga ana tjetër, ata u përpoqën të gjenin prova nga Tevrati kundër atyre besimeve dhe praktikave të rreme. Dhe, ata vetë futën pikat për të cilat ata nuk mund të gjenin prova në Tevrat.
Studiuesit hebrenjë dhe rabinët jo vetëm që interpretuan Tevratin sipas botëkuptimeve të tyre në çështjet që ata nuk mund të gjenin përgjigje të caktuara, por gjithashtu shtuan tekstet që ata miratuan dhe heqën pjesë të caktuara. Si pasojë, këto shtesa dhe fshirje e bënë Tevratin e vërtetë të paidentifikueshëm.
Një lloj i ngjashëm shtrembërimi shihet edhe në një Shkrim tjetër Hyjnor, Ungjillin. Priftërinjtë e krishterë shtuan kuptimet e tyre rreth fesë, interpretimet e tyre dhe idetë e zbukuruara në Fjalën e Allahut, Ungjillin dhe kështu e bënë atë libër hyjnor gati të panjohshëm. Kurani shpjegon ato shtrembërime të shëmtuara nga funksionarët fetarë hebrenj dhe të krishterë të shkrimeve hyjnore në këtë mënyrë: “O ju që besuat, vërtet një shumicë e parisë fetare e jehudive dhe e të krishterëve, në mënyrë të paligjshme e hanë pasurinë e njerëzve dhe pengojnë të tjerët nga rruga e All-llahut. Ata të cilët e ruajnë arin e argjendin e nuk e japin për rrugën e All-llahut, lajmëroi për një dënim të dhembshëm “. (Teube, 9:34). Siç kuptohet nga ai ajet, disa rabitë dhe priftërinjtë ndryshuan ajetet në shkrimet hyjnore në këmbim të përfitimeve të kësaj bote ose i interpretuan sipas dëshirës. Ata deformuan veçanërisht ajetet në lidhje me pejgambërinë e Muhamedit, paqja dhe bekimet mbi Të dhe u përpoqën të shkatërrojnë ajetet e Shkrimeve, të cilat japin lajmin e mirë për ardhjen e Pejgamberit Muhamed pas Pejgamberit Isa, paqja dhe bekimi mbi Të.
Ata rabitë dhe priftërinjtë nuk u mjaftuan me kaq; ata pretenduan se shtesat që futën në Shkrime Hyjnore ishin teksti origjinal. Kështu, filozofitë e historisë së atyre rabinjëve dhe priftërinjve, shpjegimet, interpretimet dhe pikëpamjet e tyre në degë të tjera të dijes hynë në Koleksionin e Shkrimit dhe kështu u bënë si të ishin pjesë e Fjalës së Allahut.
Studimet e kryera kanë treguar që pesë librat e parë të Testamentit të Vjetër nuk janë Tevrati origjinal. Asnjë kopje ose kapitull i Tevratit origjinal nuk është i pranishëm ndokund. Edhe Tevrati e vërteton këtë pretendim. Tevrati që ne kemi sot na informon se afër ndërrimit të jetës së Tij, Pejgamberi Musa a.s e vendosi Tevratin në një bagazh dhe ia besoi Jushasë a.s dhe se kur perandori i Babelit, Buhtu’n-Nasr, shkatërroi Jeruzalemin, edhe Tevrati në bagazh ishte djegur. Ne mësojmë drejtpërdrejt nga ajetet në Ungjill se, rreth 250 vjet pas këtij pushtimi dhe shkatërrimi, Ezra mblodhi Tevratin përsëri me ndihmën e dijetarëve fetarë dhe rabive dhe me frymëzim hyjnor. Përveç atyre ngjarjeve, edhe shumë të tjera të ndryshme bën që Shkrimi të shtrembërohej dhe të humbasë.
Si rezultat i pushtimeve të Aleksandrit të Madh, Greqishtja përktheu Tevratin në Greqisht së bashku me vepra të tjera kulturore. Më në fund, hebrenjtë, të cilët u prekën nga kultura greke, filluan të përdorin përkthimin grek të Torahut në vend të tekstit të tij hebraik. Në këtë drejtim, është e vështirë të thuash se Tevrati i sotëm, i cili na përcillet nga përkthimet greke, është Tevrati i shpallur Profetit Musa. Sidoqoftë, nuk duhet të konkludohet se Tevrati pësoi shtrembërim të plotë. Është e mundur të kuptohet nga pasazhet e saj të vërteta të cilat nuk bien në kundërshtim me Kuranin që Tevrati nuk ishte shtrembëruar plotësisht.
Në të vërtetë, Prof. M. Hamidullah, gjithashtu thotë se shkrimet nuk janë shtrembëruar plotësisht, dhe për shkak të disa thënieve Hyjnore të pranishme në të, duhet t’i kushtohet respekti i duhur siç tregohet ndaj Kuranit (Konferencat, Erzurum 1975, f.17). Sidoqoftë, në Shkrimin e sotëm, përveç Fjalës së Allahut, shpjegimet dhe interpretimet e studiuesve fetarë hebrenj, historia e Hebrenjëve, dekretet e interpretuara të studiuesve izraelitë të jurisprudencës janë të ndërthurura së bashku. Ata janë gërshetuar aq shumë sa është një punë vërtet e vështirë për të bërë dallimin mes tyre duke thënë se kjo është Fjala e Allahut, ndërsa kjo është shpjegimi ose interpretimi i saj, etj. (Mawdudi, Tevhid Mücadelesi, Stamboll, 1983 , Unë, 530).
Kishte shtrembërime edhe në dekretet fetare të Tevratit. Siç dihet, hebrenjtë e Hajberit erdhën te Profeti Muhamed (as) në mënyrë që ai të gjykojë një rast të shkeljes së kurorës midis një burri të martuar dhe një gruaje të martuar; Profeti gjykoi që kriminelët të gurëzoheshin dhe tha që ashtu edhe është komanduar në Tevrat (Ligji i përtërirë, XXII, 23-24). Edhe pse ata e dinin për këtë, ata e zbatonin atë urdhërim vetëm për të varfërit dhe të shkretët, por për njerëzit e pasur dhe të rangut të lartë ndëshkoheshin vetëm me të rëna ose duke u vendosur mbi gomarë mbrapshtë dhe duke ecur në mesin e publikut në këtë mënyrë. Kështu, ata hebrenj kthyen kurrizin ndaj Librit të Allahut, dhe duke marrë prej saj çdo gjë që i’u përshtatej dëshirave të tyre, ata shtrembëruan Ligjin e Allahut. Në mënyrë të ngjashme, Profeti sqaroi në hadithet e tij se hebrenjtë dhe të krishterët “shtrembëruan librat e tyre duke i interpretuar” (Darim, Muqaddima, 56), “Pas Isait, mbretërit ndryshuan Tevratin.” (Nasai, Qudat, 12), “Të dy shtrembëruan librat e tyre dhe u bënë shtesa atyre”. (Tirmidhiu, Tafsir, 34/3).
Një provë tjetër e shtrembërimeve në shkrime janë kontradiktat që shihen në Tevrat dhe Ungjill. Për të vërejtur disa nga kontradiktat në Tevrat, mjafton të krahasohen këto vargje: Zanafilla I: 27 dhe Zanafilla II: 17; Zanafilla XXII: 14 dhe Eksodi VI: 2-3; 1. Samuel XVI: 10 dhe 1. Kronikat II: 13-15. Në mënyrë të ngjashme, për të specifikuar disa nga kontradiktat në Ungjill, krahasimi i këtyre vargjeve është i mjaftueshëm për të dhënë një ide: Gjoni IV: 3 dhe Mateu XIII: 54-58; Mateu X: 9-10 dhe Marku VI: 8-10; Lluka III: 23 dhe Mateu I: 16; Lluka III: 31 dhe Mateu I: 6.
Kapitulli ‘Kënga e Këngëve’ në Tevrat i atribuar Pejgamberit Sulejman a.s është plot shtrembërime nga fillimi deri në fund. Në këtë pjesë, ka fjalë që janë të pamundura të thuhen nga një Pejgamber. Në mënyrë të ngjashme, në ‘Mbretërit I dhe Mbretërit II’, pjesë të Tevratit që i atribuohen përsëri Sulejmanit a.s, thuhet se “ai mori tërë fuqinë e tij nga magjitë” dhe kështu mrekullitë që Allahu i dhuroi Pejgamberëve janë provuar të mbimbulohen.
Disa njerëz me qëllim të keq interpretuan në mënyrë të tmerrshme vargun kuranor: “Thuaj: “O robërit e Mi, të cilët e keni ngarkuar me shumë gabime veten tuaj, mos e humbni shpresën ndaj mëshirës së All-llahut, pse vërtetë All-llahu i falë të gjitha mëkatet, Ai është që shumë falë dhe është mëshirues!”.(Kurani, Zumer, 39:53) dhe dëshironin të bënin shtrembërime. Sipas tyre, Allahu e urdhëroi Pejgamberin a.s që t’i thërriste njerëzit “O roberit e mi”. Me fjalë të tjera, njerëzit llogariten – Zoti e ndaloftë – si shërbëtorë/ rob të Profetit. Nuk është aspak interpretim; është një përpjekje e qartë për të shtrembëruar Kuranin. Disa injorantë mund të tërhiqen nga njerëz të tillë. Pranimi i një interpretimi të tillë është të pranosh që Kurani është kontradiktor (mospërputhje) në tërësi. Kjo pasi që nga fillimi deri në fund, Kurani e përmend se vetëm Allahut i takon të ketë rob, dhe veçanërisht thekson se Muhamedi s.a.s nuk është Zot por është vetë rob. (Mawdudi, Tafhim, V, 114)
Burimi në gjuhën angleze: https://questionsonislam.com/question/what-does-distortion-mean-could-you-please-explain-how-torah-and-gospel-were-distorted
